بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان و یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان ئه‌گه‌رچی به دوو ناوی جیاواز و وه‌ك دوو حزبی ركابه‌ری سه‌رسه‌ختی یه‌كتری ده‌رده‌كه‌ون، به‌ڵام له هه‌ڵوێست ده‌ربڕین و ره‌وشت و ئاكاری سیاسی و سرووشت و پێكهاته‌ی رێكخراوه‌ییدا لێك جیاكردنه‌وه‌یان كارێكی زه‌حمه‌ته، وه‌ك له‌م به‌راورده‌ی خواره‌وه‌دا ده‌رده‌كه‌وێ هه‌ردووكیان له ناسنامه‌ی حزبی و كاری رێكخراوه‌یی و نه‌بوونی ستراتیج و ئامانجی شاراوه‌دا هه‌ڵگری یه‌ك ڤایرۆسی سیاسین و ڤارۆسه‌كه‌ش كوشنده‌یه.
یه‌كێتی نیشتیماتی له سه‌ره‌تای دامه‌زراندنیه‌وه له‌به‌ر ململانێی ناوخۆ و بوونی باڵباڵێن نه‌یتوانی ببێته خاوه‌نی یه‌كێتی بیروڕا و سیاسه‌تێكی یه‌كگرتوو، بۆ شاردنه‌وه‌ی ئه‌و ململانێ و باڵباڵێنه ئه‌وه‌یان هه‌م وه‌ك فره مینبه‌ری ناو ده‌برد و هه‌میش وه‌ك پابه‌ند بوون به بنه‌ماكانی دیموكراسی به خه‌ڵكیان ده‌فرۆشته‌وه، راسته له رووی تاكتیكه‌وه بوونی فره مینبه‌ری له‌ناو هه‌ر حزبێكدا شتێكی ته‌ندرووسته، به‌ڵام له رووی ستراتیجه‌وه فره مینبه‌ری واتا فه‌وزای سیاسی و كوتله و باڵباڵێن و له ئاكامدا دابه‌ش بوون و هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی حزب، چونكه مه‌رجی مانه‌وه‌ی هه‌موو حزبێك به یه‌كگرتوویی بوونی ستراتیجێكی هاوبه‌ش و ئامانجێكی دیاریكراوه، بۆ بوونی دیموكراسیش كه وه‌ك موزایه‌ده به خه‌ڵك ده‌فرۆشرایه‌وه
فره مینبه‌ری و بیروڕای جیاواز تا ئه‌و شوێنه بوونی هه‌بوو كه له‌گه‌ڵ مینبه‌ر و بیروڕای مام جه‌لال گونجاو بێت، هه‌ر كاتێك فره مینبه‌ری و بیروڕا جیاوازه‌كه كه‌وتبانه ده‌ره‌وه‌ی خواست و بۆچوونی مام جه‌لال، ئه‌وا به یه‌ك وشه مینبه‌ره‌كان ده‌ڕووخان و رای جیاوازیش كورد گوته‌نی وه‌ك ماڵی قه‌ڵب به‌سه‌ر خاوه‌نیدا ده‌درایه‌وه، دوور كه‌وتنه‌وه‌ی مام جه‌لالیش به هۆی نه‌خۆشییه‌وه باشترین به‌ڵگه‌ی ئه‌و راستییه‌یه‌و ده‌بینین مینبه‌ره‌كان چۆن به رووی یه‌كتریدا ته‌قیونه‌وه، بزووتنه‌وه‌ی گۆڕانیش له رووی فره مینبه‌ری زۆر له یه‌كێتی نیشتیمانی تێپه‌راندووه، فره مینبه‌ری ئه‌و به شێوه‌یه‌كه تا ئێستا نه‌یوێراوه ئامانج و ستراتیج نیشانی خه‌ڵك بدات، ئه‌وه‌ی له راگه‌یاندن و هه‌ڵسووراوانی ده‌بیسترێ جۆرێكه له گه‌ڕه‌لاوژه و وه‌ك چه‌ند حزبی جیاواز ده‌رده‌كه‌ون، كه‌چی به‌یه‌ك ئاماژه‌ی په‌نجه‌ی نه‌وشیروان مسته‌فا گه‌ڕه‌لاوژه‌كه یه‌ك ئاوازی سیاسی وه‌رده‌گرێ و هه‌موویان به ده‌وری په‌نجه‌یدا هه‌ڵده‌سووڕێن و مینبه‌ره‌كان به كۆڕس به دوایدا ده‌یڵێنه‌وه، ئه‌وه‌ش ئه‌و راستییه‌مان پێده‌ڵێ، كه مینبه‌ره جیاوازه‌كانی ناو بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان دوای نه‌وشیروان مسته‌فا له كۆت و به‌ندی سیاسی ده‌رده‌چن و هه‌وای ئازادی هه‌ڵده‌مژن و هه‌ریه‌كه‌و به‌لای ئامانجی خۆیدا ده‌ڕوات.
په‌روه‌رده‌ی سیاسی و رێكخراوه‌یی یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان راهێنان و گۆشكردنی تاك بوو له‌سه‌ر دژایه‌تی كردنی پارتی دیموكراتی كوردستان به گشتی و خانه‌واده‌ی بارزانی نه‌مر به تایبه‌تی، ئه‌م سیسته‌می كاركردنه له‌ناو یه‌كێتیدا خودی نه‌وشیروان به‌رنامه‌ڕێژی بۆ ده‌كرد، هه‌ر بۆیه‌ش له‌م قۆناغه هه‌ستیاره‌ی كوردی پێدا تێده‌په‌ڕێ هه‌ردوو لایان كاری پێكه‌وه‌یی له‌گه‌ڵ پارتی به پاشكۆیه‌تی ناوده‌به‌ن، بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان له بانگه‌شه‌ی هه‌ڵبژاردنی 21/9ی ساڵی رابردوو وه‌ك ئه‌وه‌ی یه‌كێتی خیانه‌تی كردبێ به‌وه تاوانباری ده‌كرد كه له‌گه‌ڵ پارتی هاوهه‌ڵوێسته، دوای چوونی نه‌شیروان مسته‌فاش بۆ لای سه‌رۆكی هه‌رێم یه‌كێتیش كاوێژی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان ده‌كاته‌وه‌و ئه‌ویش ئه‌و چوونه‌ی نه‌وشیروان وه‌ك تاوان ده‌رده‌خات، من له دۆست و لایه‌نگرانی هه‌ردوو لایان ده‌پرسم: له‌و بارودۆخه هه‌ستیاره‌ی ئێستادا چ جێگره‌وه‌یه‌ك له هاوهه‌ڵوێستی و هاوده‌نگی و هاوخه‌باتی نێوان لایه‌نه سیاسییه‌كان بۆ كورد باشتره؟! ده‌كرێ هه‌ندێ سه‌ركرده‌و گه‌وره هه‌ڵسووڕاوی یه‌كێتی و بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان بۆ به‌رژه‌وه‌ندی خۆیان جێگره‌وه‌ی ژێربه‌ژێر شك به‌رن، به‌ڵام بۆ كورد و دواڕۆژی نه‌ته‌وه‌ییمان هاوخه‌باتی و كاری پێكه‌وه‌یی نێوان لایه‌نه سیاسییه‌كان تاكه بژارده و دوا جێگره‌وه‌یه.
نه‌وشیروان مسته‌فا له‌لایه‌ك حاشا له مێژووی ناو یه‌كێتی ده‌كاو له‌لایه‌كیش هه‌وڵده‌دات یه‌كێتی قووتبدات و له‌ناو بزووتنه‌وه‌ی گۆڕاندا بیتفێته‌وه، له‌گه‌ڵ ئه‌و راستیانه‌شدا تا ئێستاش فه‌رهه‌نگی سیاسی یه‌كێتی به‌سه‌ریدا زاڵه‌و كاریگه‌ری یه‌كێتی بوون به زه‌قی به هه‌ڵوێسته سیاسییه‌كانیه‌وه دیاره، ئه‌وه‌تا ده‌بینین به فۆڕمی كۆنی یه‌كێتی نیشتیمانی پێناسه‌ی دیموكراسی ده‌كات، یه‌كێتی بۆ رازی كردنی زۆرینه‌ی خه‌ڵك هێڵه سووره‌كانی به‌رده‌م دیموكراسی هه‌ڵگرتن و ته‌شهیر و ناو زڕاندن و جنێودانی كردنه دیوه جوانه‌كه‌ی رووخساری دیموكراسی، هه‌ر له‌گه‌ڵ رۆیشتنی نه‌وشیروان مسته‌فا ئه‌و مۆدێله دیموكراسییه له‌ناو یه‌كێتیدا كاڵ بۆوه‌و له‌ناو بزووتنه‌وه‌ی گۆڕاندا ئێستا به تۆخی كاری له‌سه‌ر ده‌كرێ، بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش راگه‌یاندنی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان به‌رده‌وام نوێگه‌ری له ته‌شهیر و ناوزڕاندن ده‌كاو خودی نه‌وشیروان میسته‌فا خۆی سیسته‌می جنێوه‌كان رێكده‌خات و به پێی تایبه‌تمه‌ندی به هه‌ڵسووڕاوانی ده‌رده‌بڕێ، به‌رژه‌وه‌ندی نه‌وشیروان مسته‌فا له‌و مۆدێله دیموكراسییه‌دایه‌و مه‌ترسی ئه‌و مۆدێله‌ش له‌وه‌دایه، كه یه‌كێتی نه‌ته‌وه‌یی له به‌ین ده‌با و ڤایرۆسی رق و كینه بڵاو ده‌كاته‌وه‌و كۆمه‌ڵگا به‌سه‌ر ده‌سته‌و گرووپی ئامانجداری تایبه‌تیدا دابه‌شده‌كات، بۆیه ده‌بێ خه‌ڵك له‌وه به ئاگابێ كه نه‌وشیروان مسته‌فا له پێگه‌ی سیاسی خۆیه‌وه بۆ دۆزینه‌وه‌ی دیموكراسی ده‌گه‌ڕێ، ئه‌وه‌ش واده‌كات هه‌ر كاتێك پێگه‌ی سیاسی لاواز بێ لای ئه‌و سێكوچكه‌ی دیموكراسی ته‌شهیر و ناوزڕاندن و جنێودانه، به پێچه‌وانه‌شه‌وه پێگه‌ی سیاسی به‌هێز بێ فه‌رمان و بڕیاری تاكڕه‌وی له‌لای ده‌بنه دووانه مانای دیموكراسی، بۆیه هه‌ر كه‌سێك دڵی به‌و مۆدێله دیموكراسییه خۆشبكات كه نه‌وشیروان مسته‌فا ته‌نها خه‌ونی باڵاده‌ستی خۆی پێوه ده‌بینێ ده‌كه‌وێته هه‌ڵه‌یه‌كی گه‌وره‌وه، چونكه هه‌موو دیكتاتۆره ناسراوه‌كانی دونیا به هۆی ئه‌و مۆدێله دیموكراسییه‌وه پێگه‌یشتوون.
نه‌وشیروان مسته‌فا بێ كه‌ڵك وه‌رگرتن له هه‌ڵه‌كانی رابردووی جارێكی تر ئه‌و گه‌مه ترسناكه‌ی دیموكراسی گوازته‌وه ناو بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان، ده‌بینین به درووشمی چه‌واشه‌كاری ده‌یگۆڕین چه‌ندین باڵی دژ و ناكۆكی له‌ژێر هه‌یمه‌نه‌ی تاكڕه‌وی خۆیدا كۆكردوونه‌وه، به سیاسه‌تی گه‌وجاندن هه‌موو باڵه‌كانی له چاوه‌ڕوانی گۆدۆی سیاسیدا هێشتوونه‌وه، ئه‌وه‌تا له ترسی راگه‌یاندنی ته‌كفیری سیاسی كۆنه ئیسلامیه‌كان و هه‌ڵمه‌تی یه‌كتری سڕینه‌وه‌ی باڵی گه‌نج و پیری ناو بزووتنه‌وه‌كه، تا ئێستا نه‌یوێراوه ئه‌و بزووتنه‌وه‌یه له‌سه‌ر ئامانجێكی دیاریكراو ساغ بكاته‌وه، ئه‌وه‌ش وایكردووه له‌گه‌ڵ سۆزی رۆژانه‌ی خه‌ڵك بگۆڕێن و وه‌ك ده‌سته‌یه‌كی هه‌ڵوێست ناجێگیر و به‌له‌سه بووی ناو كۆمه‌ڵگا ده‌ربكه‌ون، به هۆی ئه‌و ئامانج ناڕوونیه‌وه ته‌نانه‌ت زۆر جاران خۆیان وه‌ك نوێنه‌ری خه‌ڵكی لایه‌نه‌كانیش ده‌رده‌خه‌ن، نه‌وشیروان مسته‌فا زۆر باش ده‌زانێ رۆژێك دێ ئه‌و خۆ به نوێنه‌ر كردن و ئامانج ناڕوونیه سه‌ری بزووتنه‌وه‌كه‌ی ده‌خوات، به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕانی بۆ ته‌مه‌نی خۆی درووست كردووه وه‌ك هه‌ر دیكتاتۆرێكی تر باكی به‌وه نییه بزووتنه‌وه‌كه دوای خۆی چی به‌سه‌ر دێت، هه‌ر وه‌ك باكی به‌وه نه‌بوو چی به‌سه‌ر یه‌كێتی نیشتیمانی و مامۆستا ده‌یان ساڵیه‌كه‌ی هێنا، چونكه هێز و بوونی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕانی تا ئه‌و شوێنه به‌لاوه گرنگه كۆنه قینی پێبڕێژێ و تۆڵه‌ی شكسته‌كانی رابردووی پێبكاته‌وه.
نه‌وشیروان مسته‌قا به پیری وه‌ك ریفۆرمیست خۆی ده‌رخست و بۆ مه‌رامی تایبه‌تی باڵی ریفۆرمخوازی له‌ناو یه‌كێتیدا درووستكرد، ئه‌گه‌ر به راستی بزووتنه‌وه‌ی گۆڕان باڵی ریفۆرمی ناو یه‌كێتی نیشتیمانی كوردستان بوایه، پێویست بوو ئه‌و باڵه له‌كاتی شه‌ڕی ناوخۆ وه‌ك هه‌ڵوێست وه‌رگرتن دژ به‌و شه‌ڕه له یه‌كێتی هاتبایه‌ده‌ر، به‌ڵام له كاتێكدا هاته‌ده‌ر كه شه‌ڕی ناوخۆ حه‌رام كراو بڕیاری ئاشتی و هاوخه‌باتی و كاری پێكه‌وه‌یی درا، جیابوونه‌وه‌و هاتنه‌ده‌ری نه‌وشیروان مسته‌فا له یه‌كێتی نیشتیمانی له‌وكاته‌دا ئه‌و راستییه ده‌رده‌خات كه دژ به هاوخه‌باتی و كاری پێكه‌وه‌یی هه‌ڵوێستی وه‌رگرتووه، نه‌ك دژ به گه‌نده‌ڵی و بۆ مه‌به‌ستی چاكسازی، باشترین به‌ڵگه‌ش باڵه ده‌مارگیره‌كه‌ی ناو یه‌كێتی و زۆرینه‌ی هه‌ره زۆری سه‌ركرده شه‌ڕانیه‌كانی شه‌ڕی ناوخۆی له‌گه‌ڵ خۆی بردن و وه‌ك ئه‌وه‌ی به گۆڕانخوازی له دایك بووبن له چاو تروكانێكدا مه‌دالیای گۆڕانخوازی به ملدا هه‌ڵواسین، بۆیه باشترین و كاریگه‌رترین چه‌كی دژه نه‌وشیروان ئاشتی و هاوخه‌باتی و كاری پێكه‌وه‌یی نێوان لایه‌نه سیاسییه‌كانی كوردستانه، چونكه په‌یوه‌ندی نێوان نه‌وشیروان مسته‌فا و ئاشتی وه‌ك په‌یوه‌ندی نێوان جنۆكه‌و (بیسمـ الله) وایه و له هه‌ر شوێنێك ئاشتی هه‌بێ لێی راده‌كات، بۆیه به‌رده‌وامی ئاشتی و كاری پێكه‌وه‌یی ئه‌و سیحره سیاسیه‌شی وه‌ك هه‌موو سیحره‌كانی تری به‌تاڵ ده‌كه‌نه‌وه.