٨٥ په‌رله‌مانتاری كوردستان داوا ده‌كه‌ن عێراق ببێته‌ ئه‌ندامی دادگای تاوانی نێو ده‌وڵه‌تی

بۆ رێگه‌گرتن له‌كۆمه‌ڵكوژی ئاینده‌

تكایه‌ له‌نزیكترین ده‌رفه‌تدا په‌یماننامه‌ی ڕۆما واژۆ بكه‌ن و دان به‌ دادگای تاوانی نێونه‌ته‌وه‌ی بنێن (ICC) .

بۆ به‌ڕێزان:

سه‌رۆك كۆماری عێراقی فیدراڵ

سه‌رۆك وه‌زیرانی عێراقی فیدراڵ

په‌رله‌مانی عێراقی فیدراڵ

وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی عێراقی فیدراڵ

لیسته‌ كوردییه‌كان له‌ په‌رله‌مانی عێراق

         له‌ڕێی ئه‌م نامه‌یه‌وه‌ ڕووی داواكاریمان له‌ئێوه‌ ده‌كه‌ین و تكایه‌ له‌نزیكترین ده‌رفه‌تدا په‌یماننامه‌ی ڕۆما واژۆ بكه‌ن و عێراق ببێته‌ ئه‌ندامی دادگای تاوانی نێوده‌وڵه‌تی.

هه‌ڵوێست و بڕیاری ئه‌م دادگایه‌ و سه‌باره‌ت به‌تاوانبارانی جینۆساید و تاوان دژ به‌مرۆڤایه‌تی و تاوانی جه‌نگ بۆنموونه‌ سه‌باره‌ت به‌سه‌رۆكی سودان و بڕیاری داگاییكردنی به‌هۆی ئه‌گه‌ری تاوانباریی له‌جینۆسایدی دارفور ئاماژه‌ی گونجاون به‌بوونی هه‌وڵی زیندوو بۆ پێشگرتن له‌ئه‌نجامدانی جینۆساید و تاوانی دژ به‌مرۆڤایه‌تی، واژۆكردنی ئه‌م په‌یماننامه‌یه‌ و پشتیوانیكردن له‌ICC و بڕیاره‌كانی، پشتیوانییه‌ له‌سه‌قامگیركردنی دادپه‌روه‌ری نێونه‌ته‌وه‌یی له‌جیهاندا.

په‌یماننامه‌ی ڕۆما كه‌ له‌17-7-1998 بریاری له‌سه‌ر دراوه‌، چه‌ند جارێك هه‌مواركراوه‌ و له‌ژولای 2002 وه‌ ده‌ستی به‌كار كردووه‌ تا ئیستا 122 ده‌وڵه‌ت په‌سندی په‌یمانامه‌كه‌ و دادگاكه‌یان كردووه‌، هه‌روه‌ها 139 وڵات واژۆیان له‌سه‌ر كردووه‌، سیسته‌می نوێی جیهانی كه‌ خۆی له‌دادگای تاوانی نێونه‌ته‌وه‌یی ده‌بینێته‌وه‌، ئامڕازێكی گرنگ و به‌هاداره‌ بۆ ڕێگه‌گرتن له‌ئه‌نجامدانی تاوانی جینۆساید و تاوان دژ به‌مرۆڤایه‌تی و تاوانی جه‌نگ و تاوانی عدوان و به‌سزا گه‌یاندنی بكه‌رانی.

بۆ ئه‌وه‌ی له‌عێراقی نوێدا تاوانی جینۆساید و تاوانی جه‌نگ و تاوانه‌كانی دژ به‌مرۆڤایه‌تی دووباره‌نه‌بنه‌وه‌، پێویسته‌ عێراق بۆ دڵنیاكردنه‌وه‌ی خه‌ڵكی كوردستان به‌په‌یماننامه‌ی ڕۆما واژۆ بكات و په‌یوه‌ست بێت به‌دادگای تاوانی نێوده‌وڵه‌تییه‌وه‌.

بۆ بیرهینانه‌وه‌ی هه‌موو لایه‌ك، عێراق له‌15-2-2005 به‌و ڕێككه‌وتنه‌وه‌ په‌یوه‌ست بووه‌، به‌ڵام بێ هیچ ڕوونكردنه‌وه‌یه‌ك دوای دوو هه‌فته‌ پاشه‌كشه‌ی لێكردووه‌.

بۆ دڵنیابوونی ئه‌مڕۆمان و وه‌چه‌كانی داهاتوومان تكایه‌ به‌ڕێككه‌وتننامه‌كه‌ په‌یوه‌ست ببنه‌وه‌.

         لێره‌وه‌ داوا له‌هه‌موو ئه‌و لایه‌نانه‌ی عێراق ده‌كه‌ین به‌پێكهاته‌ و بیركردنه‌وه‌ جیاجیاكانه‌وه‌ كه‌ دژ به‌ تاوان و جینۆسایدن، ده‌نگیان بخه‌نه‌ پاڵ ده‌نگمان بۆ ئه‌وه‌ی كۆماری عێراقی فیدراڵیش په‌یماننامه‌ی رۆما واژۆ بكات و ببێته‌ ئه‌ندامی دادگای تاوانی نێوده‌وڵه‌تی، بۆ ئه‌وه‌ی دڵنیا بین و ئه‌گه‌ر بڕیار وایه‌ عێراقی داهاتوودا (ئه‌نفال و هه‌ڵه‌بجه‌ و تاوانی كۆمه‌ڵكوژی فه‌یلی و بارزانی و دوجه‌یل و سه‌ركووتی راپه‌رین و كۆمه‌ڵكوژی سمبێل و تاوانه‌كانی داعش له‌ كۆمه‌ڵكوژی به‌رامبه‌ر به‌ كریستان و ئێزیدی و توركمان و شه‌به‌ك. . . ) تێیدا دوباره‌ نه‌بێته‌وه‌.

تكایه‌ دڵنیامان بكه‌نه‌وه‌ وه‌ك كه‌سوكارمان له‌ڕابردوو ئێمه‌ش له‌عێراقی ئاینده‌ نابینه‌ قوربانی تاوانه‌كان.

ناوی په‌رله‌مانتارانی هه‌رێمی كوردستان كه‌ پشتیوانی له‌م داواكارییه‌ ده‌كه‌ن:-

1-      عه‌بدالڕه‌حمان فارس (ئه‌بو كاروان) لیستی ئازادی

2-      سۆران عومه‌ر           كۆمه‌ڵی ئیسلای

3-      مه‌دینه‌ ئه‌یوب ئه‌حه‌د   پارتی دیموكراتی كوردستان

4-      وه‌حیده‌ یامۆ              كلدانی سریانی ئاشوری

5-      باپیر كامه‌لا سلێمان     ئاراسته‌ی سێیه‌م

6-      زوڵفا مه‌حمود عه‌بدوڵا گۆڕان

7-      رێواز فایه‌ق               ینك

8-      دلێر مسته‌فا حه‌سه‌ن  ینك

9-      ئاواز جه‌نگی             ینك

10-  خه‌له‌ف ئه‌حمه‌د مه‌عروف       ینك

11-  عه‌باس فه‌تاح ساڵه‌ح            ینك

12-   قادر ره‌سوڵ ره‌زگه‌یی           ینك

13-  سالار مه‌حمود                    ینك

14-  بێستون فایه‌ق محه‌مه‌د                  گۆڕان

15-  په‌روا عه‌لی              گۆڕان

16-  ساڵه‌ح فه‌قێ محه‌مه‌د ینك

17-  مریم محه‌مه‌د عه‌بدی  ینك

18-  بێگه‌رد دڵشاد            ینك

19-  سه‌عید مه‌سیفی               ینك

20-  عادل عه‌زیز              گۆڕان

21-  ئه‌یوب عه‌بدوڵا ئیسماعیل       گۆڕان

22-  برزۆ مه‌جید ئیسماعیل           گۆڕان

23-  گۆران ئازاد                         ینك

24-  د. ڤالا فه‌رید                       پدك

25-  د. شوان قه‌ڵادزه‌یی             بزووتنه‌وه‌ی ئیسلامی

26-  مونا قه‌هوه‌چی                            پێشكه‌وتووی توركمان

27-  ئومێد عه‌بدالڕه‌حمان             پدك

28-  ئاری هه‌رسین                    پدك

29-  ئاواز حه‌مید حه‌سه‌ن            پدك

30-  د. ئیبراهیم ئه‌حمه‌د سمۆ                پدك

31-  ئه‌نس محه‌مه‌د شه‌ریف تاهیر  پدك

32-  د. فرسه‌ت سۆفی                        پدك

33-  ته‌حسین ئیسماعیل ئه‌حمه‌د  پدك

34-  بیار تاهیر دۆسكی                پدك

35-  شیلان جه‌عفه‌ر عه‌لی          پدك

36-  د. شیرین حسین ره‌مه‌زان               پدك

37-  د. سیراج شێخ ئه‌حمه‌د                  پدك

38-  عه‌باس غه‌زاڵی                            پدك

39-  مه‌ردان خدر مسته‌فا             پدك

40-  محه‌مه‌د سادق                            پدك

41-  فه‌یرۆز ته‌ها عه‌بدالخالق         پدك

42-  فرحان جه‌وهه‌ر قادر              پدك

43-  نه‌جات محه‌مه‌د عه‌بدوڵا        پدك

44-  حه‌یات مه‌جید                     پدك

45-  سه‌ركه‌وت سه‌رحه‌د             ینك

46-  زانا عه‌بدالڕه‌حمان                ینك

47-  ئامینه‌ زكری                       پدك

48-  شامۆ شێخ نه‌عمۆ               پدك

49-  زیاد حوسێن عه‌بدالكه‌ریم       پدك

50-  شوان شێخ ئه‌حمه‌د             پدك

51-  د. عه‌بدوڵا جاسم                پدك

52-  نازم كه‌بیر محه‌مه‌د               پدك

53-  عه‌لی عه‌لی هالۆ عه‌لی                 پدك

54-  بروانت نیسان ماركۆس بترس                     لیستی ئه‌رمه‌ن

55-  كه‌ماڵ یه‌ڵدا مرقوس                      كلدانی سریانی ئاشوری

56-  عه‌بدالڕه‌حمان عه‌لی ره‌زا       گۆڕان

57-  عه‌بدوڵا حاجی مه‌حمود                  سۆسیالست

58-  سرود سه‌لیم مه‌تی             كلدۆ ئاشور

59-  ماجید عوسمان تۆفیق           توركمان

60-  ئه‌بو به‌كر عومه‌ر عه‌بدوڵا هه‌ڵه‌دنی     یه‌كگرتووی ئیسلامی

61-  سوهام عومه‌ر قادر                        یه‌كگرتوی ئیسلامی

62-  به‌هزاد ده‌روێش                            یه‌كگرتوی ئیسلامی

63-  سوهراب میكائیل رێكانی                 یه‌كگرتوی ئیسلامی

64-  د. شێركۆ حه‌مه‌ ئه‌مین قادر              گۆڕان

65-  عومه‌ر عینایه‌ت                             گۆڕان

66-  زوڵفا مه‌حمود عه‌بدوڵا                    گۆڕان

67-  حه‌سه‌ن ساڵه‌ح                                    گۆرشان

68-  رۆزا مه‌حمود عوسمان                    گۆڕان

69-  فایه‌ق مسته‌فا ره‌سول                   گۆڕان

70-  مه‌حمود حاجی عومه‌ر                   گۆڕان

71-  د. په‌ری ساڵه‌ح موفتی                            گۆڕان

72-  د. جوان ئیسماعیل عه‌زیز                گۆڕان

73-  ئیڤار ئیبراهیم                               گۆڕان

74-  گه‌شه‌ دارا حه‌فید ینك

75-  ئومێد حه‌مه‌ عه‌لی                       

76-  د. ئیبراهیم ئه‌حمه‌د سمۆ ئه‌حمه‌د

77-  ئه‌نس محه‌مه‌د شه‌ریف تاهیر مسته‌فا

78-  به‌شار مشیر ئیسماعیل ساڵه‌ح پدك

79-  ساڵه‌ح به‌شار ساڵه‌ح عه‌بدی

80-  هێڤا حجی میرخان ئه‌حمه‌د

81-  نه‌جات محه‌مه‌د عه‌بدوڵا

82-  محه‌مه‌د عه‌لی یاسین ته‌ها

83-  ڤیان عه‌باس عومه‌ر ئه‌حمه‌د

84-  ساڵه‌ح فه‌قێ محه‌مه‌د ئه‌مین كاكه‌ ئحمه‌د

85-  عه‌بدالڕه‌حمان عه‌لی ره‌زا حه‌مه‌ده‌مین



تۆڕی هاوپەیمانی رێكخراوە كوردستانییەكان لە پێناو دادگای تاوانی نێو دەوڵەتی
Kurdish organizations Network coalition for the International Criminal court (KON_CICC)
24-8-2014

07503714620



رێكخراوەكانی ئەندامی له KONCICC:

1. كوردستان بێ جینۆساید kurdistan without genocide
2. رەنگەكان بۆ ئازادی Colors of Freedom
3. ئاتاج بۆ مافەئابووری و كۆمەلایەتیەكان
4. رێكخراوی چاودێری كوردۆساید/چاك kurdocide watch 
5. كۆمەلەی قوربانیانی كیمیابارانی هەلەبجە
6. رێكخراوی ژیانی نوێ
7. رێكخراوی راوێژكاری یاسایی
8. لقی هەولێری سەندیكای پارێزەران
9. رێكخراوی كیمیاباران و ئەنفالكراوەكانی بالیسان و دەوروبەری
10. دەزگای سمارت بۆ پەرەپێدانی میدیا و یاسا
11. یەكیتی لاوانی دیمۆكراتی لە كوردستانی عێراق
12. كۆمەلەی قوربانیانی كەسوكاری ئەنفالی گەرمیان
13. گۆڤاری كەی ٢١ و لەیلا قاسم و لەیلا زانا
14. رێكخراوی جوتیارانی سەردەم بۆ پەرەپێدانی كشتوكالی
15. رێكخراوی بیمە بۆ مافە ئابووری و كۆمەڵایەتییەكان
16. رێكخراوی لاو بۆ ئاشتی
17. كۆمەلەی پشتیوانی قوربانیانی جەنگ
18. كۆمەلەی هێڤی هێڤی بۆ پشتیوانی قوربانیانی جەنگ
19. رێكخراوی ژیانی نوێ بۆ زیان لێكەوتوانی جینۆساید
20. رێكخراوی گەشەی پەروەردە و فێربوون
21. كۆمەلەی پەرەپێدانی تواناكانی لاوان
22. رێكخراوی ئەنفالەكانی كوردستان
23. كۆمەلەی قوربانیانی هەڵم
24. كوردستان ئۆنلاین بۆ هەوال
25. دەزگای هەوال بۆ راگەیاندن و رۆژنامەوانی
26-رێكخراوی ساباتی قوربانیانی ئەنفال كەركوك
27. رادیۆی ئاشتی
28. رێكخراوی قوتابیانی كوردستان
29. رابونی خوێندكاران و لاوانی كوردستان
30. سەنتەری گەشەپێدانی چالاكی لاوان
31. رێكخراوی پارێزەران بۆ برسی جینۆساید
32. رێكخراوی را بۆ پرسە نەتەوایەتیەكان
33. رێكخراوی ژنانی ئازادیخوازی كوردستان (رێژاك)
34. جولانەوەی هاولایتی ئازادو یەكسان
35. كۆمەلەی روناكبیری و كەشەپێدانی كۆمەلایەتی / كەركوك
36. مالپەری دیاكۆ نیوز
37. رێكخراوی پێشەنگی خوێندكاران
38. گروپی كار بۆ ئەنفال
39. رێكخراوی ئاشتی سەوزی كوردستان
40. ناوەندی مرۆڤ بۆ گەشەپێدانی بیری تاك
41. یەكێتی گشتی قوتابیانی كوردستان
42. رێكخراوی رابوون
43- كۆمەلەی ئافرەتانی كوردستان
44- ریكخراوی پەرەپێدانی ژینگە Environmental Development Organization
45- ناوەندی داكۆكیكردن لە زیان لێكەوتوان و ئاوەدانی پشدەر
46-ناوەندی مرۆڤ بۆ گەشەپێدانی بیری تاك
47- بنكەی كەركووك بۆ چارەسەركردنی قوربانیانی ئەشكەنجە
48- سەنتەری ئەنفال
49-یەكێتی راگەیاندنكارانی كوردستان
50-سەنتەری پەرەپێدانی لاوان
51- رێكخراوی پاو
52- كەناڵی سەتەلایتی رێگا
53-gender studies and information organization
54- رێكخراوی مەسەلە
55—كۆمەڵەی پاراستنی بەكاربەران 
56-دەزگای تەندوستی كوردستان
57-رێكخراوی پرسی میدیا
58-رێكخراوی پەرەپێدانی تواناكانی لاوانی كەمئەندامی كوردستان
59-رێكخراوی كوردلاند
60-رێكخراوی زەوی بۆ بەختەوەری مرۆڤ
61-رێكخراوی لانۆی ژنان
62-كۆمەڵەی دوارۆژی كوردستان
63-رێكخراوی پارسای كولتوری
64-رێكخراوی ئەردەڵانی هونەری
65-رێكخراوی ئاریای گەنجان
66-دەستەی توێژینەوەی یاسایی
67-ریكخراوی خۆبەخشی كوردستان
68- رێكخراوی فیوچەر
69- رێكخراوی فه‌ژین بۆ قوربانیانی جینۆسایدی بارزانیان
70-سەنتەری میترۆ
71- رێكخراوی پێگەیاندنی سەركردە
72-رێكخراوی ژینگەیەكی تەندروستی سەوز 
73-رێكخراوی دۆستانی ژینگە
74-دەزگای مۆنمێنتی هەڵەبجە-هۆڵەندا
75-رێكخراوی دۆستایەتی كوردستان-هۆڵەندا
76- رێکخراوی کوردفۆڕ
77- سایتی چاودێرنیوز
78-رێكخراوی هێمای رۆشنبیری
79-رێكخراوی ئارا
80-رێكخراوی ئاراستە
81- رێكخراوی چواردەی چوار
82-سەنتەری ئەنفال یا بارزانیان
83-رێكخراوی رێسا بۆ تواناسازی یاسایی
84-رێكخراوی سازگار بۆ نەخۆشی (MS) sazgar multiple sclerosis
85-رێكخراوی هاوێنەی هونەری 
86-كۆمەڵەی قوربانیان و ئەنفالی خۆشناوەتی 
87-یەكێتی پەرلەمانتارانی كوردستان
88-رێكخراوی كوردستانی سەوز
89-رێكخراوی سایە بۆ بەرەنگاربونەوەی توندو تیژی نەهێشتنی جیاوازی رەگەزی 
90-رێكخراوی دۆستانی سپی
91-تۆڕی هانا (12) رێكخراو 
92-كۆمەڵەی مافی مرۆڤی كوردستان 
93-سەنتەری رۆشنبیری كوردی روسی
94- رێكخراوی فەرهەنگی كاكەیی
95-رێكخراوی مرۆڤ بۆ داكۆكیكردن لە مرۆڤ
96- رێكخراوی سۆلیدارێتی لاوان 
97-رێكخراوی تاكۆ بۆ پرسە دەرونی و كۆمەڵایەتییەكان
98-كۆمەڵەی ماڵی لاوانی كورد
99-دەستوور بۆ توێژینەوەی یاسایی
100-تۆڕی رێكخراوە كوردییەكان بۆ قەدەغە كردنی چەكی ئەتۆمی (ICAN_KURDISTAN) (34 رێكخراو)
101- ریكخراوی فیربوون بۆ هۆشیاری په‌روه‌رده‌یی
102-دەزگای سمارت بۆ گەشەپێدانی میدیاو یاسا.
103- ریكخراوی سەباتوو بۆ داكۆكیكردن لە مافی كەسوكاری ئەنفالكراوان
104- رێكخراوی هەڵەبجە بۆ پەرەپێدانی رۆشنگەری كلتوری و میژویی
105-رێكخراوی رایەڵ بۆ راهێنان و پەرەپێدانی مرۆیی-ROTHD
106-رێكخراوی دایك بۆ گەشەپێدان-DOD
107-تۆڕی هەماهەنگی رێكخراو و ئیئۆنجییەكان (64 رێكخراو)
108-رێكخراوی عەر عەر
109-رێكخراوی باوەڕبوو كەلتوری
-110 رێكخراوی باران بۆ پرسی ئەنفال

111-رێكخراوی رۆشنبیری قوتابیان و لاوانی توركمان

Related Articles