چى لە ديلەکانى جەنگ بکەين؟ گەر ئەم پرسيارە لە هەر رۆشنفيکرێکى ئەم جيهانە بکرێ، لەوەڵامدا دەڵێ بەگوێرەى رێککەوتنامەى جنێف، رەفتاريان لەگەل بکەن. باشە ئەوە ئەگەر ديلى جەنگ بوون، ئەى چى لە ديلێکى داعشى بکەين؟! خۆ تەرۆريستانى داعش، هيچ رێساو ياسايەکى جەنگيان پەيڕەو نەکردووە، نەك هەر بەرامبەر بەوانەى کە لەبەرامبەريان دەجەنگن، بەڵکو لە گەل خەڵکى مەدەنيش (سڤيل). داعشەکان خەلکى مەدەنيان بە دوڕندانترين شێوە سەربڕيوەو بەشانازيشەوە، ڤيديۆى کارە وەحشيەتگەريەکانيشيان بڵاوکردۆتەوەو بڵاويشى دەکەنەوە، ژن ومنداڵيان بەکۆيلاتى بردوەو دەستدرێژيان کردۆتە سەر ناموسيان و شانازيش بەم کارە قێزەوەنە، نامرۆڤانەشيان دەکەن، تاوانەکانى ئەم تەرۆريستانە لەژمار نايەن و سەرتاسەرى جيهانيش لێيان ئاگادارە . چۆن دەکرێ تەرۆريستانى دەواعش، هەمان رەفتارى ديلێکى جەنگى ئاسايى لەگەلدا بکرێ؟ بۆ وەڵامدانەوەى ئەم پرسە گرنگە، پێويستمان بە خوێندنەوەى مێژوو وئەزمونى گەلان هەيە، بۆئەوەى نەکەوينە هەڵە، لەلايەك ولەلايەکى تريشەوە بتوانين قەرەبوى بەشێك لەو زيانانە بکەيەنەوە کە تەرۆريستان بەگەل و نيشتمانمانى گەياندووە.
رێککەوتنامەى جنێف کە لە ٢١ ئکتۆبەرى ١٩٥٠ چۆتە بارى جێ بەجێ کردنەوە، لە هەر ١٤٣ ماددەى تەنها ماددەيەکيشى نيە داعش و رێکخراوە تەرۆريستيەکانى هاوشێوەى بگرێتەوە، کەچى سەرەڕاى ئەوەش دەبێ ئێمە، خۆمان بەهەڵە دانەبەين، وبزانين کە لەسەدەى ٢١ ولە سەردەمى عەولەمەداين.
هێرشە تەرۆريستيەکەى ئەلقاعدە لە ١١ ئەيلولى ٢٠٠١ بۆ سەر ئەمريکا کە بۆ هۆى داڕمانى هەردوو باڵاخانە هەور بڕەکەى نيۆيۆرك، لە گەل کوژرانى ٣٠٠١ کەس و هەزاران بريندار، وگەياندنى زيانێکى زۆر بە بيناى وەزارتى بەرگرى پنتاگۆن. وەڵامى ئەمريکا بۆ ئەلقاعدە و رەفتارکردنى لە گەل تەرۆريستە بەديلگيراوەکان چۆن بوو؟
دەيان وڵاتى تر هەن لە سەرتاسەرى جيهان کە گورزى تەرۆريستانيان بەرکەوتوە، لەوانە بەريتانيا، ئيسپانيا، روسيا، هيندستان، پاکستان، ئوستراليا. . . هتد
تٶڵەکردنەوە /تۆڵەسەندنەوە يان قەرەبوکردنەوە کاميان هەڵبژێرين؟! لەناوبردنى ديلێکى داعشى، ئينجا چ بە گوللەيەك بێ يان هەر شێوەيەکى تر لەغەيرى ناوزڕاند بۆ کورد شتێکى تر لێ سەوز نابێ، وەك هەستێکى تۆڵەسەندنەوەش چەند رۆژێکە دێت و تێدەپەڕێ، بەڵام زامە قولەکان دەيان ساڵ لەگەل قوربانيانى دەستى تەرۆريستان دەژى.
سەددام و کوێت و گەلانى عێراق، نمونەيەكە لە ئەزمونە تاڵەکانى خۆمان، باشترين چارەسەرە بۆ رەفتارکردن لەگەل تەرۆريستانى داعش و هەموو رێکخراوە تەرۆريستيەکانى تر. ئەوەيە، حکومەتى عێراق و هەرێمى کوردستان ڕیگە بەهێزە چەکدارەکانى خۆيان نەدەن، پەنا بۆ کوشتنى تەرۆريستە گيراوەکان بەرن، بەتايبەتيش بێگانەکانيان. هەموو زيانە گيانى و مادديەکان بە وورترين شێوە ياداشت بکەن ( فليمى ڤيديۆى، وێنە، راپۆرت، جوگرافياى شوێن، لێدوانى خەڵك لە شوێنى رووداوەکە . . . هتد). چونکە ئێمە هەتا ئيمڕۆشى لەگەڵدابێ لە ساڵى ١٩٩١ تا ئێستا لە پاى کەراتيەکى سەددام لە ٢ئابى ١٩٩٠، دەيەها مليار دۆلار قەرەبوى کوێت و وڵاتانى تر دەدەينە، لەسەر تاوانێك کە هيچ کوناهى ئێمەى تيا نەبووە، سەرەڕاى ئەوەى دوانزە ساڵى رەبەق گەمارۆى ئابوڕيان خستە سەر گەلانى عێراق و بونە هۆى مردنى يەك مليۆن مناڵ و مرۆڤى کەمدرامەت و بێ دەرەتانمان، بەرووخانى رژێمەکەى سەدداميش، وازيان لە بڕينى قوتى خەڵكى عێراق نەهێنا بۆ قەرەبوکردنەوەى کوێتيەکان، بۆيە دەبێ عێراق لە دادگاى نێو دەوڵەتى شکايەت بکا و داواى قەرەبووى گەلان ونيشتمانى خۆى، لەهەموو ئەو وڵاتانە بکاتەوە، کە هاوڵاتيەکانيان کارى تەرۆريستيان لە عێراق ئەنجام داوە. ديلەکان و دانپيانانەکانيشيان وەك بەڵگەى حاشا هەڵنەگر بەکار بهێنن. بەڵام بەهيچ شێوەيەك نابێ ئەم تەرۆريستە گيراوانە، رادەستى وڵاتەکانيان بکرێنەوە، بەڵکو دەبێ هەتا ماون لە زيندان دابن و خێزانەکانيان عەزابى تاوانى کوڕەکانيان بچێژن. ئەگينا کوشتنى تەرۆريستێك .
ئه‌و بابه‌تانه‌ی له کوردستان نێت دا بڵاوده‌کرێنه‌وه، بیروبۆچوونی خاوه‌نه‌کانیانه، کوردستان نێت لێی به‌رپرسیار نییه.