شانۆی سیاسی و ژیانی ڕۆژانەی کۆمەڵگای کوردستان بەجۆریَک تەنراوە بە گالَتەجاری هەلَبژاردنە یەک لەدوای یەک و بێئاکامەکان، گەلێک ڕوداو پرسەگەلی گرنگ هەن بەشیَوەیەکی وا سەیر کەوتوونەتە ژێر پەیَلەقەی ئەو دۆخەوە، کەمەحالَە لە شوێنێکەوە تیشکیان بەرکەوێت. لەوانە کەیسی تیرۆری ‘‘ کاوە گەرمیانی‘‘ کە سەرۆک وای بە مەسلەحەتزانی ( ڕاوێژکاریکی یاسایی خۆی ڕاسپاریت بۆ بەدواداچوون و لێکۆڵینەوەی تایبەت لەسەر ئەم دۆسییە) وە لە راستیدا بەکارهینانی ئەمەیان وەک کارتیکی هەڕەشەو. . . بۆ ئەویتریشیان لێبوردنی گشتی.
کامیتریان ؟
زۆرێکمان گوێبیستی هەواڵی گەڕانەوەی ئەو گۆمانلێکراوە بووین کەپێشتر بەتاوانی گەندەڵی وحەپلوشدانی پارەی ووشکەسال. . . دادگا بەغیابی خۆی سزای شەش سال زیندانی کردنی بەسەردادا. بەلی پارێزگاری پیشووی سلیمانی دانا ئەحمەد مەجید کە یەکێک لە کەسایەتیە دیارەکانی بزوتنەوەی گۆرانە بە قودرەتی قادر بەر رەحمەتی بەخشندەی سەرۆک دەکەوێ. یەکشەممە 6ی نیسانی 2014، دادگای سلیمانی بە ماددەی 340 ( کەمتەرخەمی لەکاردا ) شفای خێر بۆ ناوبرا دەدات و دۆسیه‌که له‌لایه‌ن دادگاوه دادەخرێت. ئەمە لەکاتیکدایە پێنج کارمەندیتر کەبەهۆی ئەو دۆسیەوە دەستگیرکراون، دوانیان سزای دوو ساڵ زیندانیان بەسەردا سەپێندراو سیانیشیان بەحەوت ساڵ زیندانی سزا دراون، بەبێ ئەوەی بەر ئەم لیبووردنە بکەون. ئازادکردنی پارێزگاری پیشووی سلیمانی بەپێ ئەو زانیارانەی کە لەلایەن ڕۆژنامەی باسی سەربە پارتی لە زاری سەرچاوەیەکی ئاگادارەوە بڵاویکردوەتەوە کە داواکاری گشتیی سلێمانی، کەیسێکی دیکەی تۆمەتی گەندەڵی لەسەر دانا ئەحمەد مەجید بۆ سەرۆکایەتیی حکومەت رەوانە دەکات.
دۆسییەی لیبوردنی داناو چەند پرسیارو بەدواچوونێک
ئەگەر سەدبارە کردنەوەی درۆ گەورەکەی سەروەری یاسا میتۆدێک نەبێت بۆ خۆشخەیاڵکردنی خەلک و باوەرپێهێنانیان بۆ قەبولاندنی بوونی سەروەری یاسا؛ ئەوا جێگەی خۆیەتی ئەو پرسیارە لەسەرۆکی هەرێم بکرێ؛ گریمان ئەم هەوالە دوورە لەهەر ڕێکەوتنێکی پێشوەختی نیوان پارتی وبزوتنەوەی گوران، هاوکات سەرۆکی هەریم ئەو لێدوانەی‘‘ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی کاروباریی یاسایی دیوانی سه‌رۆکایه‌تی هه‌رێم کەرایگه‌یاند، که‌یسی ئازادکرنی دانا ئه‌حمه‌د مه‌جید پارێزگاری پێشووی سلێمانی هیچ په‌یوه‌ندیه‌کی به سه‌رۆکی هه‌رێمی کوردستانه‌وه نیه‘‘ پشتراست بکاتەوە. لەمبارەوە ئایا بەراستی سەرۆکی هەریم چۆن دەتوانێ بێئاگابوونی خۆی لە بەرامبەر بەو بڕیارە بسەلمێنێت کە نەک تەنیا بەناوی ئەوەوە دراوە بەلکو تاوانباریکیش ئازادکراوە ؟ ئایا ئەگەر ریکەوتنیکی سیاسی ئەنجام نەدراوە، سەرۆکی هەریم بۆ داکۆکیکردن لە پیگەو کەسایەتی خۆی، بۆ سەلماندنی سەروەری یاسا چ ڕێگەو میکانیزمیک دەگرێتەبەر لەبەرامبەر بەو پێشیلکاریەدا کەبەناوی بەریزیانەوە ئەنجامدراوە ؟ وەلامدانەوە بەو پرسیارگەلەو هەلوێستی ئایندەی مسعود بەرزانی دەیسەلمینیت کە ئەم بریارە چەند دورە لەهەرجۆرە سیناریۆسازییەک. بۆیە خەلکی کوردستان مافی خۆیانە لە هەنگاوی یەکەمدا ئەو چاوەروانیەیان هەبێ کە ئایا بۆ سەرلەنوی تاوتویکردنەوەی دۆسیەی دادگایی کردنەوەی پارێزگاری پیشووی سلیمانی چ هەنگاویکی بەکردەوە بە دیزەبەدرخونە نەکردنی دەگیریتەبەر؛ کە دیارە لەمبارەوە تۆپ لە مەیدانی یاریگەی مسعود بەرزانیدایە !
گۆران و شەفافیەت
گریمان شەپۆلی ئەو هەوال و پرسیارانەی کە ئەمڕۆژانە سەبارەت بەهەمان دۆسییە لەسەر بزوتنەوەی گۆران دەخولیتەوە هیچیان راست نیە؛ نە بزوتنەوەی گۆران هیچ داوایەکی پەیوەنداری هەبووە لەپارتی، نە ڕێکخەری گشتی هیچ فەرمان وهەنگاویکی لە سنووری پاریزگای سلیمانیدا ئەنجامداو بۆ ئازادکردنی ناوبرواو تەنانەت ئەوەش دوورە لە راستیەوە لە دانا ئەحمەد مەجید لە ئایندەدا هیچ پیگەو بەرپرسیاریەتیکی پێبسپیریت. بەلام ئایا بەراستی بۆ حزب و لایەنیک کە لە روالەتدا وانیشان دەدات کەپیناسەی خۆی لەسەر سکەی دژی گەندەلی، شەفافیەت، عەدالەتی کۆمەلایتی و شیوازیکی نوێ لە سستەمی سیاسی و حوکمرانیەتی دامەزراندوە ئایا بێدەنگ بوونی ئەم حزبە لەبەرامبەر بە ئازادکردنی یەکیک لە دیارترین کەسایەتیەکانی کە به‌هۆی به‌هه‌ده‌ردانی پاره‌ی وشکه‌ساڵی و به‌کارهێنانی پۆسته‌که‌ی بۆ کاری تایبه‌ت، دادگایکرا بەپەلەیەکی نەنگین نازانیت لەمیژووی سیاسی خۆیدا، ئایا ئەگەر تەنیا لە گۆشەی ئەم بیدەنگ بوونە ئەجەندای ئەم دۆسییەوە سەیری گۆران بکەین تەواوی رابردوی ئەم حزبە نایەتە ژیر پرسیارەوە؟ وەلامی ئەم پرسیارگەلەو دۆسییەی پاریزگاری پیشووی سلیمانی دادەنین بۆ خەلکی کوردستان و ریزەکانی خوارەوەی بزوتنەوەی گۆران دوابریاری خۆیانی لەسەر بدەن .
سەرئەنجام ڕۆشنبیران چی دەلین؟ ڕۆژگاریک بوو ژمارەیەکی بەرچاو لەو ڕۆشنبیرە نان بەنرخی رۆژ خۆر، قەلەم بەدەستانی‘‘حکومەتی سیبەر‘‘ رەخنەگرانی بێئەمان لەگەندەلیەکانی دەسەلات وستایشکەرانی ئوپۆزسیۆن، ڕۆشنبیرانی ئیسلامی وفتوادەرانی هەق وناهەق، ئەوانەی کە بەردەوام لەکەمیندابوون، پەلەپیتکەیان لەسەر ماشەی چەکەکانیان بوو بۆ ئەوەی یەقین بدەن بەهەر پرسیارگەلێکی گوماناوی لەسەر ئەم دەسەلاتەو شکاندنەوەی هاوکیشەکان بەزیانیان. کوان لەکوێن ؟ لە چ ستاریەکدا ژیان بەسەردەبەن، کام ئاو لایخستوون و خاک و زریانی کام بیابان ماندو کەنەفتو کەلەلای کردن. قەلەم بەدەستانی سەفستەباز بەجۆریک بیدەنگیان لەبەرامبەر بە رووداوەکانی رۆژانەو بەتایبەت لەبەرامبەر بە دۆسیەی ئازادکردنی دانا ئەحمەد مەجیدا کە لە رەزالەتیک زیاتر ناتوانن شتیکتر بۆ ژیانی خۆیان تۆماربکەن. ئاخەر ئەم جۆرە لەبێدەنگی تەنیا ترس لە تەریک کەوتنەوە ئاشکرابوونی دۆسیەی گەندەلیەکانی خۆیان نیە؛ بەلکو دەترسن لە کوردەکەی هەردوو جەژن بوون مەترسیەکی گەورەترە بۆیە سەرئەنجام هیوای پیکهینانی حکومەتی بنکە فراوان نیعمەتەگەلیکی زۆر بەدوای خۆیدا پەلکیش دەکات بۆیە بێدەنگی بەهەلویست دەزانن. رۆشنە رۆشنبیرانی نەفەس کورت مەحالە بتوانن تا بە ئاخر لەسەنگەری داکویکردن لە ماف وئازادیەکانی خەلکدابن. ئاخەر قه‌ڵه‌مرەوی پێکهاته‌ی یاساو دیدی زاڵ له باره‌ی حه‌ق و ئینساف وعه‌داله‌ته‌وه، به‌شێکن له سه‌رخانی سیاسی کۆمه‌ڵگاو پارێزگاری له‌و بنه‌ما ئابووری و چینایه‌تییانه ده‌که‌ن. بۆیە ئەم جۆرە رۆشنبیرانە لە پیگەو جیهانبینی چینایەتیانەوە سەیری ماف و بەرژوەندیەکانی کۆمەلگاو تاکەکانی دەکەن. بۆیە دەبیت بلین چاوەروانیەکی زیاتر رەنگە بەرئەنجامی خۆشخەیالیەک زیاترنەبیت. بەم مانایە بازنەی راسگوی ئەوان بۆ داکۆکیکردن لە ماف و ئازادیەکانی هاولاتیانی سنووردار و مەرجدارە. دواجار ئەم بیدەنگیەی رۆشنبیران هۆنراوەیەکی شاعیری ناسراوی شورشگیر سوارەی ئیلخانیزادەمان وەبیردینیتەوە کە لەبەشیکیدا دەلێ :
ئێوه کێن؟ خێڵی درۆ
گه‌لی ده‌م پڕ له هه‌را
نیشته‌جێی شاری به گرمه و دووکه‌ڵ
پێم بڵێن:
ئێوه چ کاره‌ن ؟
چ که‌سن ؟
ئێوه ئه‌ی کرمی کتێب
یاری غاری هۆده
به گه‌رووی قاسپه‌که‌ری که‌وتارێن
جاڕی کام گوم بوو ئه‌ده‌ن وا به هه‌ڵپه و به ده‌هۆ ؟
ئێوه :
میراتگری کام جێ له‌وه‌ڕن ؟
ئێوه، حاشارگری ڕووبه‌ندی وشه
بووکی بن تارای سوور
خوا نه‌کا بای به ته‌وژمی کوێستان
لابه‌رێ په‌رده له سه‌ر باڵاتان
ده‌رکه‌وێ هه‌ر ده‌کوژن دوورا دوور.