چيرۆكى ميلەتان لەگەڵ داگيركەران ( ئيمپرياليزم ) زۆر كۆنە بەلام ئيمپرياليزمى عە رەبى فارسى توركى، سيستەمەئيسلاميەكانى وێنەيەكى يەجگارڕەش ودڕندانە لەخودى ئايدۆلۆجياى خۆیى دەگريت كەكۆپى ئەم جورە كۆلۆنياليزمە لەهيچ قاموسێكى كۆنوو نويێ بەرچاوناكەويت. بۆسەلماندنى ئەم ڕاستيە بابەكورتى ئاوڕيك لەمێژووى ڕۆژهەلاتى ناوەڕاست بدينەوە.
فيرعەونەكان سێ هەزار ساڵ پيش زاينی مەملەكەتێكى گەورەو بەهێزو پێشكەوتوو يان دامەزراندوە توانيان ووڵاتى نەوبەوبەشيكى زۆرلەسودان داگيربكەن وەتەواوى ووڵاتانى شام. بەڵام هيچ سەرچاوەيەكى مێژووی باس لەوەناكات كەدەستكارى ناسنامەى گەلانى ژێر دەستى خۆيان كردبێت بەپێچەوانە بەڵكوخزمەتى زۆرى شارستانيەتى ئەم نا وچانەيان كردوەبەتايبه تى ئاوەدانى ودروستكردنى كۆشك و تەلارنمونه ى ڕومانەكان لەئەناتوليا (توركيا) وميسرولبنان وسورياو ئوردن كەهەزاران پا شماوەى قەڵاوشاروكۆشك و تەلاريان لەدوايخۆيان بەجێ هێشتوەتا ئەیمڕۆ بەزيندوويى ماون .
شارى ئەسكەندەريەلەميسرومزگەوتى ئايه سۆفيا لەتوركياكەنموونەى جوانى وئيبداعى هونەريى بيناسازيەكەبه زيندوويى ماوەتاكوئەمڕۆكەتەمەنى زياترەلەهەزارسال.
مەملەكەتى بابل ميلەتانى دەورو بەرى خۆى داگيركردوەهەروەها ئاشوريەكانيش بەهەمان شيوە، فارس ويۆنانيەكانيش لەدەورانى ئەسكەندەرو تادەگاتە ڕۆمەبە يزنتەكان هەموويان كرداروڕەفتاريان وەك فرعەونەميسريەكان بووە كەتەنها داگيركردن ورفاندنى سەروەتوو سامانى ميلەتان بووەبێ ئەوەى كلتوروناسنامەوئاينى گەلان بەزۆربگۆرن تەنها ئەسكەنده رنەبێت لەكاتى داگيركردنى ئێران دواى شكانى سوپاى داريوش سالى331 پ ز لەشەرى (گۆگمیلا)پەرتووكى پيرۆزى ئاينى زەردەشتيەكانى سووتاند ( ئاڤيستا) كەئاينى ميلەتانى ئەوساى ئێرانيەكان بوووەپێغەمبەرزەدەشت لەنەوەى ميديەكانە كە نەتەوەی كورد لەپاشماوەى ئەوگەلەپڕلەشارستانيەتەبووەدەگەريتەوەبۆزیاترلە سێ هەزارساڵ.
ئاينى زەردەشتى كاريگەرێكى ئەخلاقى و فيكرى وفەلسەفى هەبووە لەسەرتێكڕايى فەيلەسوفەكانى يونان وئاينەكانى ڕۆژهەلاتى ناوەڕاست وەك جولەكەوكريستيان وئيسلام بۆسەلماندنى ئەم راستيانەدەتوانن سەيرى نوسينەكانى ڕۆژهەڵات ناسانى ڕۆژئاوابكەن وەك (مينۆرسكى )(باسیل نیکیتین )و(سێرسيدنى سميث) .
ئيمپريالزمى هۆڵەندى وپورتوگالى وئيسپانى وفەڕەنسى وئينگليزى تەنها خەريكى دزینی سەروەت وسامان نەبوون لەگەڵ بەكارهێنانى مرۆڤەكان لەخزمەت وكارلەناوكارگەوكێلگەكانيان يا وەك خزمەتكارلەمال وكۆشك وسەراى گەورەو دەوڵەمەندكانيان. هەرگيزبيريان لەقەڵاچۆكردنى زبان وكلتورو ئاينى ميلەتان نەكردوە بەزۆربەڵكو (زانا وشوێنەوارناسانى ڕۆژئاوا) هەميشەخەريكى لێكولينەوەوگەڕان بەدوايى ڕاستى و ساغكردنه وەى مێژووى گشت گەلانى ناوچەكەبوون بۆنموونە ئێمەى كورد گەرنوسراوەكانى ڕۆژئاواى( مەسيحى) نەبوايا ئەیمڕۆكتيبخانەى كوردى جگە لەپەرتوكى (شەرەفنامه)کە لەنووسينى (شەرەفخانى بەدليسى) زياتربەدی نەدەكرا.
پێجەوانەى دەولەتەئيسلاميەكا نى عەرەب وتورك وفارس هەموويان كۆپى يەك دەرچووى ئايدیۆلۆجياێكن.
عەرەبەكانى دەورانى لافاوى تسۆنامى ئيسلام وبەعسيەكان وسيستەمە عەرەبيەكانى مەشريق ومەغربى عەرەبى لەگەڵ دەولەتى وەحشى خيلافه دووبارەكردنەوەی هەمان ئيمپريالزمى كۆنی ئیسلامی عەرەبیە. لەسڕينەوەى ميژووى گەلان وكوشتن وبەجينوسايدىکردنی نەیارەکانیان بەكۆمەڵ ودزى وفروشتنى كچان لەشاروبازاڕان هەرزانتر لەنرخى مانگايەك وە ك ئەوەی جهادیەکانی خیلافەی ئیسلامی بەسەرخەڵکی سڤیلی ئیزدیان ئەنجامدا لەداگیرکردنی شنگال.
ئەم كارانەبەدريژايى ميژوولەژێردروشمى (الله اكبر)جێبەجێکراوە زۆربە پیرۆزانەتەماشادەکرێت لەچواچیوەی (ئیسلام و فەرمانی خودا).
ئيمپريالزمى عەرەبى ئيسلامى باكورى ئەفريقاى داگيركرد ميلەتى (ئەمازيغى)کە خاوەنى ووڵاتەكەيە. بەڵام ئەمڕۆناونراوە ووڵاتانى مەغربى عەرەبى، چونكە ئەوان دوای بەزۆر ئیسلام بوونیان ناچاركراون مێژووى خۆيان لەبيربكەن . ئەمازیغەکان چەندين مەملەكەتيان پێكهيناوە پێش زاين وەك(ماسينيسيا، ويوگورتا)وەئەم هەموو مێژووە ڕەشكرايه وەبەدەستى پى پەتيەكانى بيابانى نيمچەدورگەى عەرەب، بەزۆرلەژێرڕيكلامى ووتارى ئاينى ئيسلام کە گوایە زوبانى حۆريەكان و خەڵکی بەهشت عەرب زوبانن.
بۆگەيشتن بە(حورالعين) تاريقى كورى زياد گەورەسەركردەى (ئەمازيغ) وە قايل كردنى خەليفەكانى ئەمەوى كەلە ديمەشق هەرخەريكى مەى ومێبازى بوون هەزارن ڕۆلەى دلێروئازاى (ئەمازيغى) بەكوشت دا لەشەڕی گرتنى ئسپانيا. تاریقی کوری زیاد ميلەتەكەى خۆى كردە كۆيلەوجاش بۆداگيركەرانى ووڵاتەكەى.
کەئەمڕۆهيچ قازانجێكیان نەكردوە لەم هەمووخزمەت وخۆهەڵخەڵتانەدا تەنها وونبونى خۆیان وناسنامەومێژوی وڵاتەكەيان نەبێت. داگيركەرپاشاوخاوەنى دەوڵەت و ووڵات ئەوانيش گەداوخزمە تكاروو بەندە تاكوئەمڕۆ.
بيرتان نەچێت مێژووى گەورەى ميسريەكان كەزياترە لە چوارهەزارسال. پێشكەوتنى زۆری بەخۆیەوە بینی وەئەم شارستانيەتە لەبوارى گشت زانستەكان جگەلەبارى كشت وكال وئاوەدانى هـونەرى بيناسازى بەتايبەتى هەرەمەكان لەسەروى هەموويان هەرمى (خۆفۆ) بەلام ئەمرۆ ميلەتەكەى بەزوبانى داگيركەرى عەرەبى ئيسلامى وبەعەرەب پيناسەدەكرين لەجياتى زوبانى فيرعەونى. بەرنامەو كاريگەرى ئەم ئيمپريالزمە بەهەمان شيوە كاريگەری خۆی هەبووە لەسەرميلەتانى رەسەنى عيراق کە (كلدان وئاشوری وكوردە)
خۆێنەری بەڕێز بابۆساتێکێش بێت هەموومان خۆمان بپارێزین لەململانێی ئاینی و ڕەگەز پەرستی یاخود ناوچەگەری، بۆ وروژاندنی پرسیارێك ئەویش دوو باڵە یەکەمیان هیچ کەس لە ئێمەهەڵگری ئەوتاوانە نیە کەئێمە کێین وەخاوە نی چ زمان وچ کلتوروڕۆڵەی کام میللەتین، وە هەڵگری چ ئاینێکین، بەڵکوو بەگشتی ئەم هەموشوناسنامەیە بەزۆر بەسەرمان سەپێنراوە بەبێ هەڵبژردن وئارەزوی تاکەکان، هەروەك ئیسلام خۆی ئەڵیت ناوو چارەنوسی هەمومان نوسراوە . کەواتە چۆن دەبێت خودایەك مایەی خەلقوبوونی ئێمە بێت ئاوبەم جۆرە هەروەك لەقورئان هاتووە بەرنامەی کوشتن ونەهێشتنی هەزارە ها کەس دەردەکات لەگشت سەردەمەکانی مێژوو بەناوی کوفرو شیرك ولادان لەئیسلام؟؟؟؟؟؟؟
گۆران جەلال حوسێن
ئه‌و بابه‌تانه‌ی له کوردستان نێت دا بڵاوده‌کرێنه‌وه، بیروبۆچوونی خاوه‌نه‌کانیانه، کوردستان نێت لێی به‌رپرسیار نییه.